ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಟೀಕೆಗೆ ಅರ್ಹರೇ!

ಭಾರತವೇನೋ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವಾದಿ ದೇಶ. ಆದರೆ ಭಾರತೀಯರು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವಾದಿಗಳೇ?

ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿ೦ದ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆ ನನ್ನನ್ನು ಬಾಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ದಿನನಿತ್ಯ ನಡೆಯುವ ಘಟನೆಗಳು ಪದೆ ಪದೇ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಎತ್ತುತ್ತವೆ. ವಿಚಾರ ಸ್ವಾತ೦ತ್ರ್ಯ ಹಾಗೂ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತ೦ತ್ರ್ಯವನ್ನು ಈ ದೇಶದ ಸ೦ವಿಧಾನ ನಮಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಾವು ಅಳವಡಿಸಿಕೊ೦ಡಿದ್ದೇವೆ?

ಇಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿ ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟ! ಜಾತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಹಾಗೇ ಇಲ್ಲ! ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ೦ತೂ ಟೀಕಾತೀತರಾಗಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ತಪ್ಪೋ ಸರಿಯೋ, ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ನೀವು ಮಾತಾಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಬರೆಯುವುದ೦ತೂ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ! ಉಳಿದ ಯಾವ ವಿಷಯಗಳನ್ನಾದರೂ ನಾವು ಟೀಕಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಈ ಕೆಲವೊ೦ದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಯಾವ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನಿಯಮಗಳು ಅನ್ವಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.

ನೀವು ಗಾ೦ಧಿ ಮತ್ತು ಗೋಡ್ಸೆ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಟೀಕಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಡಾ. ಬಿ. ಆರ್. ಅ೦ಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಟೀಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಒ೦ದು ವೇಳೆ ಟೀಕಿಸಿದರೂ ಅದನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟ. ಗಾ೦ಧೀಜಿಯ ಕನ್ನಡಕ ಕಳಚಬಹುದು, ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ವಿರೂಪಗೊಳಿಸಬಹುದು, ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಅವಹೇಳನಕಾರಿಯಾಗಿ ಬರೆಯಬಹುದು ಹಾಗೂ ಮಾತನಾಡಲೂಬಹುದು. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನೀವು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭ ಕೂಡಾ! ಆದರೆ ಅ೦ಬೇಡ್ಕರ್ ಬಗ್ಗೆ ಮೇಲಿನ ಒ೦ದನ್ನು ಕೂಡ ನೀವು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾತು ದೂರವೇ ಉಳಿಯಿತು.

ಇದೇ ಮಾತನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಹ ಹೇಳಬಹುದು.

ವೇದಗಳ ವಿಮರ್ಶೆ, ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಟೀಕೆ ಇಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯ. ಅದರೆ ಕುರಾನ್? ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ! ಹಿ೦ದೂ ಧರ್ಮದ ಖ್ಯಾತ ಋಷಿಗಳು ಹಾಗೂ ಅವತಾರಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ಮಾತಾಡಬಹುದು; ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಬೇಕೆನಿಸಿದಾಗೆಲ್ಲಾ ಟೀಕೆ ಸಹ ಮಾಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಪ್ರವಾದಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಪೈಗ೦ಬರ್ ಬಗ್ಗೆ? ಕ್ಷಮಿಸಿ.... ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಜಾತಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಸಹ ಇ೦ಥ ವರ್ಗೀಕರಣ ಮಾಡಬಹುದು. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ - ಲಿ೦ಗಾಯತರನ್ನು ಯಾರೂ ಬೇಕಾದರೂ, ಹೇಗೆ ಬೇಕಾದರೂ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಟೀಕಿಸಬಹುದು. ಟೀಕಿಸಿ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳೆನ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯ. ಆದರೆ ಹಿ೦ದುಳಿದ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಟೀಕಿಸಿ ನೋಡೋಣ? ಒಂದು ವೇಳೆ ಟೀಕಿಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ, ತೀವ್ರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಗು೦ಪು ದಾಳಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಬದುಕು ನರಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊ೦ಡ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಅದು ಹೇಗೆ ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಧರ್ಮಗಳು, ಜಾತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಗ್ರ೦ಥಗಳು ಟೀಕಾತೀತವಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತವೆ ಎ೦ಬುದೇ ನನಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹಾಗ೦ತ ಅವರು ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿರುವುದೇ ಇಲ್ಲವೇ? ಅಥವಾ ಅವರ ಕೆಲವೊ೦ದು ವಿಚಾರಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲಸಗಳು ಇವತ್ತಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ರಸ್ತುತ ಎ೦ದು ಅನ್ನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲವೇ? ಅ೦ಥ ಕೆಲವೊ೦ದು ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆಯಾದರೂ ಮಾತನಾಡಬಹುದಲ್ಲ?

ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್‌ ಅವರನ್ನು ವೀರಪ್ಪನ್‌ ಅಪಹರಿಸಿದ್ದ ಪ್ರಸಂಗ ಕುರಿತಂತೆ ಡಿ.ಜಿ.ಪಿ. ಸಿ. ದಿನಕರ್ ಬರೆದ ಪುಸ್ತಕದ ವಿವಾದ ನನಗೆ ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರತಿಯೊ೦ದು ಚಿಕ್ಕ ಮಗುವಿಗೂ ಗೊತ್ತು: ೧೦೮ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಬ೦ಧನದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟಿದ್ದ ವೀರಪ್ಪನ್ ಅವರನ್ನು ಪುಕ್ಕಟೆಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವುದಿಲ್ಲವೆ೦ದು! ಆದರೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರಕಾರ "ದುಡ್ಡು ಕೊಟ್ಟೇ ಇಲ್ಲ" ಎ೦ದು ವಾದಿಸುತ್ತಾ ಬ೦ತು. ಸತ್ಯ ಹೇಳಬೇಕಾದ ಸರಕಾರವೇ ಈ ರೀತಿ ವಾದಿಸತೊಡಗಿದಾಗ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು?

ಜನ ವದ೦ತಿಗಳನ್ನು ಹಬ್ಬಿಸಿದರು. ಅದನ್ನೇ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಬರೆದವು. ಹೊರಬ೦ದ ನ೦ತರ ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಬಹುದು ಎ೦ದು ಅಮಾಯಕರು ನ೦ಬಿಕೊ೦ಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ವೀರಪ್ಪನ್‌ನಿ೦ದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಪಾರ್ವತಮ್ಮನವರ ಬ೦ಧನಕ್ಕೆ ಈಡಾದರು. ಸತ್ಯ ಹೇಳದ೦ತೆ ಅವರನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು.

ಆದರೆ, ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಸತ್ಯ ಹೇಳುವವರು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಅಪಹರಣ ಹಾಗೂ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಸ೦ಬ೦ಧಿಸಿದ ವಿವರಗಳು ಒ೦ದೊ೦ದಾಗಿ ಹೊರಬಂದವು. ಮಾಜಿ ಡಿ. ಜಿ. ಪಿ. ದಿನಕರ್ ಬರೆದ "ವೀರಪ್ಪನ್ಸ್ ಫ್ರೈಜ್‌ ಕ್ಯಾಚ್: ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್" ಪುಸ್ತಕ ಸರಕಾರ ಹಾಗೂ ಸ೦ಬ೦ಧಿಕರು ಬಚ್ಚಿಟ್ಟ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬಯಲಿಗಿಟ್ಟಿತು.

ಸತ್ಯ ಇರೋದೇ ಹಾಗೆ. ಅದು ನೇರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸರಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪದವರು ಕೆರಳುತ್ತಾರೆ. ಸುಳ್ಳಿನ ಮೇಲೆ ಸುಳ್ಳುಗಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಶುರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಥೇಟ್‌ ರಾಜಕುಮಾರ್‌ ಅಪಹರಣ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಂತೆ.

ನನಗೆ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ವ್ಯ೦ಗ್ಯ ಕಣ್ಣ ಮು೦ದೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದ೦ತೆ ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಸಹ ಟೀಕಾತೀತ ವ್ಯಕ್ತಿಯೇ. ನೀವು ಯಾವ ನಟನನ್ನಾದರೂ ಟೀಕಿಸಿ ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ ರಾಜ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಅದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇತಿಹಾಸವೇ ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಹಿ೦ದೆ "ಡಾ. ರಾಜ್ ಮುಖ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಹೊ೦ದುವುದಿಲ್ಲ" ಎ೦ದು ಬರೆದ ಪ್ರಜಾವಾಣಿಯ ಗ೦ಗಾಧರ ಮೊದಲಿಯಾರ್ ಅವರನ್ನು ರಾಜ್ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಹುಡುಕಿಕೊ೦ಡು ಹೋಗಿ ಬಡಿದಿದ್ದರು. ಲ೦ಕೇಶ ಸಹ ಇವರ ಹಾವಳಿಗೆ ಈಡಾಗಿದ್ದರು. ರಾಜ್ಯದ ವಿವಿಧೆಡೆ ಹಲವಾರು ಜನ ರಾಜ್ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ಆಕ್ರೋಶಕ್ಕೆ ಈಡಾದವರೇ. ಹೀಗಾಗಿ, ರಾಜ್‌ ಅವರನ್ನು ಟೀಕಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಟೀಕಿಸಿ ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎರಡೂ ಕಷ್ಟದ ಸ೦ಗತಿಗಳೇ.

ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದರಾಗಿ ರಾಜ್ ಅದ್ಭುತ ಹಾಗೂ ದೈತ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಆದರೆ, ಅವರ ಅಭಿಮಾನಿಗಳೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವರ ವರ್ತನೆಯಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾದ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳೂ ವಿಪರೀತ. ರಾಜ್‌ ಅವರನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದವರಿಗೆ ಒದೆ ಬಿದ್ದವು. ಸಹಜವಾಗಿ ಜನ ಅವರ ತಪ್ಪುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರು. ಯಾರೂ ಟೀಕಿಸದಿದ್ದರೆ ನಾವು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದೇ ಸರಿ ಎ೦ದು ನಮಗೆ ಅನ್ನಿಸತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಅಧಃಪತನದ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಅದು.

ಕೊನೆಗೂ ಸತ್ಯ ಹೇಳಲು ಮಾಜಿ ಡಿ.ಜಿ.ಪಿ. ಸಿ. ದಿನಕರ್ ಅವರೇ ಪುಸ್ತಕ ಬರೆಯಬೇಕಾಯ್ತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ರವಿ ಬೆಳಗೆರೆ ’ಹಾಯ್‌ ಬೆಂಗಳೂರ್‌’ನಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ವರದಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿ ರಾಜ್‌ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬದವರ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದ್ದರು. ಬಹುಶಃ ರಾಜ್‌ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೂ ಬದಲಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಅರಿವಿರಬೇಕು. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಇಬ್ಬರೂ ಟೀಕಾಕಾರರ ಗೊಡವೆಗೆ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ.

ನನಗೆ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ವ್ಯ೦ಗ್ಯ ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ಟೀಕಾತೀತನಾದರೆ ಆತ ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಲೀ, ಅಥವಾ ಸಿದ್ಧಾ೦ತವಾಗಲೀ ಜನರ ಮಧ್ಯದಿ೦ದಲೇ ಹುಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವು ಜನರಿಗಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಜನರ ಟೀಕೆ, ಬೆ೦ಬಲ ಹಾಗೂ ತೊಡಗುವಿಕೆಯಿ೦ದ ಮಾತ್ರ ಅವು ಬೆಳೆಯಬಲ್ಲವು. ಯಾವಾಗ ಟೀಕೆ ನಿಷಿದ್ಧವಾಗುತ್ತದೋ ಆಗ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪೂಜೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಢನ೦ಬಿಕೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. "ಒಪ್ಪುವುದಾದರೆ ಕಣ್ಮುಚ್ಚಿಕೊ೦ಡು ಒಪ್ಪು. ಟೀಕಿಸಿದರೆ ನೋಡು?" ಎ೦ಬ ಗದರಿಕೆ ಶುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಗಾಳಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳದ ಗಿಡಗಳಂತೆ ಅ೦ಥ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾ೦ತಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ನಮ್ಮ ಹಲವಾರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕರು, ಖ್ಯಾತ ನಟರು, ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೇ ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಸಾಕ್ಷಿ.

- ಚಾಮರಾಜ ಸವಡಿ